Ο αθλητής Γρηγόρης Λαμπράκης και ο μαραθώνιος της Αθήνας

Ειρηνιστής, ιατρός και πολιτικός, ο Γρηγόρης Λαμπράκης αποτέλεσε μια λαμπερή προσωπικότητα της μεταπολεμικής Ελλάδας.

Εκείνο που είναι λιγότερο γνωστό είναι η αθλητική δράση του Λαμπράκη που υπήρξε από τους κορυφαίους αθλητές της δεκαετίας του 1930.

Ο Γρηγόρης Λαμπράκης γεννήθηκε στις 3 Απριλίου 1912 και ήταν το 14 και τελευταίο παιδί από το δεύτερο γάμο του πατέρα του Γεωργίου, που ασχολήθηκε με την γεωργία, την ξυλουργική και το εμπόριο προκειμένου να ζήσει την οικογένειά του. Η εποχή είναι δύσκολη και ο Γρηγόρης όταν ενηλικιώθηκε εγκαταστάθηκε στον Πειραιά για να γραφτεί στην εμπορική σχολή και να ακολουθήσει τα χνάρια του πατέρα του.

Το 1931 αποφάσισε να ακολουθήσει την καρδιά του κι έτσι έβγαλε δελτίο με τον Πειραϊκό σύνδεσμο. Παράλληλα με τον στίβο αποφάσισε να εγκαταλείψει τις σπουδές στην εμπορική σχολή και γράφτηκε στην ιατρική σχολή Αθηνών, όπου κατάφερε να σπουδάσει με υποτροφία, αφού ήταν επιμελής φοιτητής. Πολυσχιδής προσωπικότητα αλλά και αθλητής οι επιδόσεις του είναι εξαιρετικές σε τέσσερα αγωνίσματα, στα 100 και τα 200 μέτρα αλλά και το άλμα σε μήκος και το τριπλούν.

Δύο, χρόνια αργότερα το 1933 εντάχθηκε στην Ενική ομάδα στίβου, ενώ την ίδια χρονιά κατέκτησε το πρώτο του διεθνές μετάλλιο, όταν και καταλαμβάνει την τρίτη θέση στο τριπλούν στην διοργάνωση των Βαλκανικών αγώνων της Αθήνας. Συνολικά κατέκτησε δεκαέξι μετάλλια στους Βαλκανικούς αγώνες εκ των οποίων τα εννέα χρυσά και στα τέσσερα αγωνίσματα που διακρίθηκε. Το 1935 ήταν η ώρα να αναδειχτεί πανελληνιονίκης στο τριπλούν και το μήκος και μάλιστα στο τελευταίο σημείωσε και πανελλήνιο ρεκόρ.

Το 1936 ο Λαμπράκης αγωνίστηκε και στους Ολυμπιακούς αγώνες του Βερολίνου. Μέλη της ελληνικής ομάδας στίβου ήταν ακόμη ο Στέλιος Κυριακίδης (μαραθώνιος), ο Νίκος Σύλλας (δίσκος), ο Χρήστος Μάντικας (400 μέτρα με εμπόδια) και η Δομνίτσα Λανίτου-Καβουνίδου (80 μέτρα με εμπόδια) η πρώτη Ελληνίδα αθλήτρια του κλασικού αθλητισμού που συμμετείχε σε σύγχρονους Ολυμπιακούς αγώνες. Στην πρωτεύουσα της ναζιστικής Γερμανίας ο Λαμπράκης γνώρισε τον θρυλικό Τζέσε Όουενς, με τον οποίο αγωνίζονταν και στα ίδια αθλήματα. Μάλιστα οι δύο άνδρες έβγαλαν μια φωτογραφία, που φυλάσσεται στο μουσείο του Μαραθωνίου δρόμου.

Η καλύτερή του αγωνιστική χρονιά ήταν το 1938 όταν και κατέρριψε τρεις φορές τον μήνα Αύγουστο το πανελλήνιο ρεκόρ στο μήκος. Οι επιδόσεις του ήταν εκπληκτικές (7.16, 7.20, 7.37). Ούτε ο ίδιος μπορούσε να διαχειριστεί τα συναισθήματά του. Όπως έγραψε χαρακτηριστικά στο ημερολόγιό του: «Μόλις επέστρεψα από το Στάδιο όπου, όπως σας είχα υ­ποσχεθεί θα κατέρριπτα το ρεκόρ μου και το κατέρριψα με το πρώτο μου άλμα… Είμαι ευτυχής; Ίσως, εγώ δεν νοιώθω την ευτυχία μου».

Η επίδοση των 7 μέτρων και 37 εκατοστών παρέμεινε η κορυφαία στην Ελλάδα για 21 ολόκληρα χρόνια. Στις 20 Σεπτεμβρίου ο 19χρονος Δήμος Μαγκλάρας έσπασε το ρεκόρ με επίδοση 7.51 μέτρων κατά τη διάρκεια των 18ων Βαλκανικών αγώνων στίβου. Τότε ο Λαμπράκης κάθε άλλο παρά ένιωσε τον ανταγωνισμό. Οι νίκες και τα ρεκόρ δεν ήταν αυτοσκοπός για εκείνον. Ο ίδιος έβλεπες τους συναθλητές του υγιώς, και τον αθλητισμό ως μέσω ειρήνης και ευγενούς άμιλλας, αυτό που αντιπροσώπευε ο αθλητισμός στην Αρχαία Ελλάδα με τους Ολυμπιακούς αγώνες.

Είναι χαρακτηριστικό το απόσπασμα από το ημερολόγιό του απευθυνόμενος στο νέο κάτοχο του ρεκόρ: «Σ’ ευχαριστώ και σε συγχαίρω. Ένα θέλω να σου συστήσω με την πείρα που απέκτησα από τους στίβους. Ο αθλητισμός είναι δύσκολος και θέλει πλήρη αφοσίωση». Ο τελευταίος αγώνας που πήρε μέρος ήταν στις 2 Απριλίου 1940 στο Παναθηναϊκό στάδιο μόλις στα 28 του χρόνια. Έναν περίπου χρόνο πριν, τον Μάιο του 1939 πήρε το πτυχίο της Ιατρικής και έκανε την πρακτική του στο μαιευτήριο «Έλενα».

Ακόμη και μετά το τέλος της αθλητικής του πορείας ο Λαμπράκης παρέμεινες ενεργός από άλλα πόστα αυτή τη φορά. Τα δύσκολα χρόνια της κατοχής οργανώθηκε στην αντίσταση και φρόντισε να βοηθήσει όσους είχαν πραγματική ανάγκη. Το 1943 ίδρυσε την «ένωση Ελλήνων αθλητών» που διοργάνωνε αγώνες, κυρίες ποδοσφαίρου και με τα έσοδα διοργάνωνε συσσίτια. Είχε αναλάβει δωρεάν την ιατρική περίθαλψη των αθλητών.

Μετά το τέλος της κατοχής πρωτοστάτησε στις διαδικασίες για την επαναλειτουργία του ΣΕΓΑΣ, του οποίου διεκδίκησε την προεδρία χωρίς όμως να τα καταφέρει. Ήταν μέχρι τέλους κοντά στους αθλητές τους οποίους περιέθαλπε εντελώς δωρεάν στο ιατρείο του στην οδό Πατησίων.

Στις 21 Απριλίου 1963 πρωτοστατεί στην πρώτη μαραθώνια πορεία ειρήνης και συνδέει το όνομά του μια για πάντα με τον μαραθώνιο. Κρατούσε στα χέρια του ένα μανό με τη λέξη «Ελλάς» και διέσχισε κάποια χιλιόμετρα μέχρι να συλληφθεί κοντά στο Χαρβάτι. Για την ειρήνη μιλούσε και το βράδυ της 22ας Μαΐου όταν δέχτηκε δολοφονική επίθεση από τους παρακρατικούς Σπύρο Γκοτζαμάνη και Εμμανουήλ Εμμανουηλίδη. Πέθανε πέντε μέρες αργότερα, στις 27 Μαΐου 1963, με τον θάνατό να να προκαλεί διεθνή κατακραυγή. Είκοσι χρόνια αργότερα, το 1983 ο Μαραθώνιος της Αθήνας παίρνει το όνομά του και διοργανώνεται στη μνήμη του.

Οι επιδόσεις του

Πηγή