Είσαι υπέρβαρος και θέλεις να χάσει το περιττό βάρος; Διάβασε ποιες διατροφικές συμπεριφορές ενισχύουν την απώλεια βάρους.
Η παχυσαρκία αποτελεί μάστιγα που σχετίζεται με αυξημένα προβλήματα υγείας καθώς αυξάνει την θνησιμότητα.
Πρόσφατες έρευνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δείχνουν πως τα ποσοστά αυξάνουν, καταγράφοντας 1000 εκατ. υπέρβαρα και 300 εκατ. παχύσαρκα άτομα παγκοσμίως (Vardavas et al, 2009). Ειδικότερα στην Ελλάδα έρευνες παρουσιάζουν αυξημένα ποσοστά υπέρβαρων και παχύσαρκων ατόμων καταγράφοντας 53% και 20% στον ανδρικό πληθυσμό και 31% και 15% αντίστοιχα στον γυναικείο πληθυσμό (Panagiotakos et al, 2004). Όλα τα παραπάνω συντελούν στην άμεση δράση στην πρόληψη της παχυσαρκίας και των νοσημάτων που επιφέρει.
Έρευνες έχουν παρουσιάσει πως μέσα στα πλαίσια της ισορροπημένης διατροφής, διάφορες διατροφικές συμπεριφορές σχετίζονται με την απώλεια βάρους σε υπέρβαρα άτομα και στην διατήρηση του. Από την μελέτη των Booth et al (2004) σε ένα δείγμα γυναικών στην Μ. Βρετανία, παρατηρήθηκε πως διατροφικές συμπεριφορές όπως η αποφυγή των ποτών αυξημένων σε ενέργεια και των τροφών αυξημένων σε λιπαρά μετά το τέλος του γεύματος, ή σαν σνακ στα ενδιάμεσα των γευμάτων, συσχετίστηκαν με αυξημένη πιθανότητα για επιτυχία στην απώλεια βάρους. Επίσης στρατηγικές όπως, η συνολική μείωση των λιπαρών στην διατροφή, η κατανάλωση συγκεκριμένων θερμίδων ημερησίως και η συστηματική άσκηση οδήγησαν εξίσου σε σημαντική απώλεια βάρους. Πρόσφατη έρευνα των Chantelle et al (2010) σε εφήβους που ακολούθησαν συγκεκριμένες διατροφικές συμπεριφορές όπως, αυξημένη χρήση φρούτων και λαχανικών και επιλογή σε σνακ με χαμηλά λιπαρά, είχε ώς αποτέλεσμα την σημαντική απώλεια βάρους και την μείωση του δείκτη μάζας σώματος.
Επίσης η χρήση της συμβουλευτικής έχει αποδειχθεί σημαντική στην απώλεια βάρους και στην συντήρηση του (Keranen Anna-Maria et al, 2009). Θεματολογία που χρησιμοποιήθηκε κατά την διάρκεια των συμβουλευτικών συνεδριών όπως η κινητοποίηση προς την αλλαγή της διατροφικής συμπεριφοράς, ο σχεδιασμός των διατροφικών αλλαγών, βασικές αρχές υγιεινού τρόπου μαγειρικής, η αναγνώριση καθώς και η εύρεση λύσεων σε καταστάσεις αυξημένου άγχους που οδηγούν σε υπερκατανάλωση τροφής καθώς και τα οφέλη της απώλειας βάρους και της συντήρησης του, βοήθησαν στην αλλαγή της διατροφικής συμπεριφοράς και στην απώλεια βάρους (Keranen Anna-Maria et al, 2009).
Τέλος, πρόσφατα η Lean Habits Study (Westenhoefer et al, 2003) παρουσίασε τον συσχετισμό της συμπεριφοράς και της μακροχρόνιας απώλειας βάρους. Συμπεριφορές που διατηρήθηκαν έναν (1) χρόνο είχαν σαν αποτέλεσμα μεγαλύτερη επιτυχία στην συνεχή απώλεια βάρους μετά από τρία (3) χρόνια. Αυτές συμπεριλάμβαναν:
- Μία πιο ευέλικτη αντιμετώπιση στην διατροφική αλλαγή, η οποία εκλαμβάνεται ως μία μόνιμη αλλαγή (και όχι σαν μία αυστηρή περιοριστική διατροφή μετά την οποία συνήθως ακολουθεί από μία περίοδο ανεξέλεγκτης διατροφικής συμπεριφοράς )
- Την χρήση συστηματικών γευμάτων μέσα στην ημέρα και την αποφυγή των τσιμπολογημάτων
- Την αποφυγή των λιπαρών τροφών και την προτίμηση σε φρούτα και λαχανικά
- Την αποφυγή άλλων δραστηριοτήτων κατά την διάρκεια της κατανάλωσης τροφής
- Την συστηματική άσκηση
- Τη διαχείριση του άγχους και της συναισθηματικής κατανάλωσης τροφής.
Από όλα τα παραπάνω καταλαβαίνεις πως η απώλεια βάρους και η συντήρηση του είναι μία πολύπλοκη διαδικασία η οποία συμπεριλαμβάνει πολλούς παράγοντες, εκπαιδευτικούς και ψυχολογικούς. Η κατανόηση και η εκμάθηση μεγάλου πλήθους διατροφικών συμπεριφορών παράλληλα με την συστηματική φυσική δραστηριότητα μπορούν να βοηθήσουν στην απώλεια βάρους και στην μελλοντική συντήρηση του για την πρόληψη και θεραπεία της παχυσαρκίας.
Επιμέλεια: Κουφάκη Μαρία- Κλινικός διαιτολόγος-διατροφολόγος, MSc, RD.
Βιβλιογραφία:
1. Vardavas CI1, Linardakis MK, Hatzis CM, Saris WH, Kafatos AG (2009). Prevalence of obesity and physical inactivity among farmers from Crete (Greece), four decades after the Seven Countries Study. Nutr Metab Cardiovasc Dis. 19(3):156-62
2. Panagiotakos DB1, Pitsavos C, Chrysohoou C, Risvas G, Kontogianni MD, Zampelas A, Stefanadis C.(2004).Epidemiology of overweight and obesity in a Greek adult population: the ATTICA Study. Obes Res. 12(12):1914-20.
3. Booth DA1, Blair AJ, Lewis VJ, Baek SH (2004) Patterns of eating and movement that best maintain reduction in overweight. Appetite.43(3):277-83.
4. Chantelle N. Hart, Elissa Jelalian, Hollie A. Raynor, Robyn Mehlenbeck, Elizabeth E. Lloyd-Richardson, Jamie Kaplan, Katherine Flynn-O’Brien, Rena R. Wing(2010).Early patterns of food intake in an adolescent weight loss trial as predictors of BMI change. Eating Behaviors,11(4):217-222.
5. Anna-Maria Keränen, Markku J. Savolainen, Annakaisa H. Reponen, Mona-Lisa Kujari, Sari M. Lindeman, Risto S. Bloigu, Jaana H. Laitinen(2009). The effect of eating behavior on weight loss and maintenance during a lifestyle intervention. Preventive Medicine.49(1):32-38.
6. Westenhoefer J1, von Falck B, Stellfeldt A, Fintelmann S.(2004). Behavioural correlates of successful weight reduction over 3 y. Results from the Lean Habits Study.Int J Obes Relat Metab Disord. 28(2):334-5.
