Η εμφάνιση του καρκίνου, δυστυχώς, σημειώνεται όλο και πιο συχνά στις μέρες μας.
Αποτελεί πλέον τη δεύτερη σε συχνότητα αιτία θανάτου στον κόσμο αμέσως μετά τις παθήσεις του καρδιαγγειακού συστήματος. Πως μπορούμε να προφυλαχτούμε ή έστω να μειώσουμε τις πιθανότητες να νοσήσουμε;
ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Πολλοί είναι οι παράγοντες που μπορούν να επηρεάζουν την εμφάνισή του αλλά ακόμη περισσότεροι αυτοί που βοηθούν για την καταπολέμησή του. Πολλές μελέτες και έρευνες έχουν δείξει πως η διατροφή αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά κλειδιά για την αποφυγή της εμφάνισής του. Ορισμένα τρόφιμα πράγματι συμβάλλουν στην ανάπτυξη του καρκίνου και άλλα μειώνουν τον κίνδυνο.
ΣΚΟΡΔΟ
Το σκόρδο μειώνει τον κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου. Μια έρευνα μεγάλης κλίμακας, η ΄΄Iowa Women’s Health Study΄΄, ασχολήθηκε με την παρουσία του σκόρδου, των φρούτων και των λαχανικών στην δίαιτα 41.000 γυναικών μέσης ηλικίας. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι γυναίκες που έτρωγαν συστηματικά σκόρδο, φρούτα και λαχανικά είχαν 35% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του παχέος εντέρου.
Η αλισίνη, το δραστικό συστατικό του σκόρδου, έχει αποδειχτεί ως η αιτία για την αποτελεσματικότητα του σκόρδου. Διάφορες έρευνες έχουν δείξει ότι όσοι καταναλώνουν φρέσκο ωμό σκόρδο έχουν αισθητά λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνους στο στομάχι, στο παχύ έντερο, στον οισοφάγο, στο πάγκρεας και στο στήθος.
Σιγουρευσου πως το σκόρδο που θα χρησιμοποιήσεις είναι βιολογικό και αφού το καθαρίσεις και το κόψεις, άφησε το για 15 λεπτά πριν το καταναλώσεις, έτσι ώστε να απελευθερωθεί το ένζυμο αλινάση.
ΠΑΝΤΖΑΡΙΑ
Τα παντζάρια αναστέλλουν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων. Το ενδιαφέρον για την χρήση των παντζαριών σαν θεραπεία για τον καρκίνο ξεκίνησε την δεκαετία του 1920, όταν δύο Γερμανοί γιατροί, οι Farberse και Schoenenberger τα χρησιμοποίησαν για την θεραπεία ασθενών.
Εκτός του ότι είναι πολύ θρεπτικά τα παντζάρια περιέχουν επίσης καροτενοειδή, πολυφαινόλες, βητακυάνια, και μελατονίνη, που όλα έχουν αντικαρκινικές ιδιότητες.
Επίσης, η βητακυανίνη, το συστατικό που δίνει στα παντζάρια το κόκκινο τους χρώμα, μπορεί να καταπολεμήσει τον καρκίνο του στήθους, σύμφωνα με μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο «Anti-Cancer Agents in Medicinal Chemistry». Τα παντζάρια έχουν επίσης την δυνατότητα να καταπολεμήσουν τις μεταλλάξεις των κυττάρων που μπορούν να καταλήξουν σε καρκίνο.
ΚΟΥΝΟΥΠΙΔΙ ΚΑΙ ΜΠΡΟΚΟΛΟ
Τα σταυρανθή λαχανικά (π.χ. το λάχανο, το μπρόκολο, το κουνουπίδι, τα λαχανάκια Βρυξελλών) θεωρείται ότι προστατεύουν από την εμφάνιση διάφορων μορφών καρκίνου, κυρίως του παχέος εντέρου, του πνεύμονα και του στομάχου. Οι επιστήμονες μιλούν για θεαματική μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου σε ανθρώπους με διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά και συγκεκριμένα σε σταυρανθή λαχανικά, λόγω των φυτοχημικών ενώσεων που περιέχουν. Πρόσφατη, μάλιστα, μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ουσία σουλφοραφάνη (πηγή της οποίας είναι το μπρόκολο) βοηθά τον οργανισμό να απαλλαγεί από τα καρκινικά κύτταρα που σχετίζονται με την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού.
Tip: Η κατανάλωση 3-4 μερίδων σταυρανθών λαχανικών την εβδομάδα θεωρείται ότι προστατεύει κυρίως από την εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου και του μαστού
ΝΤΟΜΑΤΑ
Η ντομάτα θεωρείται εξαιρετική πηγή θρεπτικών συστατικών χάρη στο λυκοπένιο που περιέχει (φυτοχημικό με έντονη αντιοξειδωτική δράση). Το λυκοπένιο, εκτός από το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα που προσφέρει στην ντομάτα, έχει την ιδιότητα να καταστρέφει τις ελεύθερες ρίζες, που προκαλούν βλάβες στο DNA των κυττάρων και οδηγούν στην εμφάνιση χρόνιων νοσημάτων. Πρόσφατες, μάλιστα, μελέτες συνδέουν την ουσία αυτή με την προστασία από διάφορες μορφές καρκίνου και ειδικά του προστάτη. Σύμφωνα με έρευνες, το μεγαλύτερο μέρος της ποσότητας λυκοπενίου που προσλαμβάνουμε προέρχεται από προϊόντα με βάση την ντομάτα (π.χ. ντοματοπολτός, ντοματοχυμός, σάλτσα ζυμαρικών, κέτσαπ).
ΦΡΑΟΥΛΑ
Οι φράουλες, όπως και κάποια είδη μούρων (π.χ. βατόμουρα, μύρτιλλα), είναι πλούσια σε πολυφαινόλες, που είναι γνωστές για τις αντικαρκινικές τους ιδιότητες.
ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ
Τα εσπεριδοειδή (π.χ. πορτοκάλια, μανταρίνια, γκρέιπφρουτ, λεμόνια), πέρα από εξαιρετική πηγή βιταμίνης C, είναι πλούσια και σε φυτοχημικά συστατικά. Σε ένα πορτοκάλι περιέχονται περισσότερα από 170 διαφορετικά φυτοχημικά συστατικά και πάνω από 60 φλαβονοειδή. Ωστόσο, και η ίδια η βιταμίνη C εμφανίζει προστατευτική δράση, αφού έχει συσχετιστεί με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη, του δέρματος και του μαστού
ΚΟΚΚΙΝΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ
Τα κόκκινα σταφύλια περιέχουν το ισχυρό συστατικό ρεσβερατρόλη. Η ρεσβερατρόλη είναι ένα αντιοξειδωτικό που μπορεί να βοηθήσει στηνπρόληψη του πρόωρου κυτταρικού θανάτου και επιπρόσθετα την πρόληψη της παραγωγής του TNF (παράγοντας νέκρωσης των όγκων). Αναστέλλει επίσης την κυκλο-οξυγενάση 2 (CoX-2), η οποία συνδέεται με την μη φυσιολογική κυτταρική ανάπτυξη.
Για μια επαρκή πρόσληψη ρεσβερατρόλης προσθέστε στην καθημερινή σας διατροφή μερικά βιολογικής καλλιέργειας κόκκινα σταφύλια, μούρα και βατόμουρα.
ΛΙΠΑΡΑ ΨΑΡΙΑ
Τα λιπαρά ψάρια (π.χ. οι σαρδέλες, ο σολομός, το σκουμπρί), όπως και οι ξηροί καρποί (κυρίως τα καρύδια), είναι τροφές πλούσιες σε ω-3 λιπαρά οξέα, τα οποία φαίνεται να έχουν αντικαρκινικές ιδιότητες. Οι έρευνες συνδέουν τη συστηματική κατανάλωση των συγκεκριμένων λιπαρών οξέων με προστασία από τον καρκίνο του παχέος εντέρου, του μαστού και του προστάτη. Καταναλώνετε 1-2 φορές την εβδομάδα λιπαρά ψάρια, επιλέξτε σαν σνακ μια χούφτα καρύδια ή προσθέστε 1 κουταλιά λιναρόσπορο στα δημητριακά του πρωινού σας.
ΚΟΥΡΚΟΥΜΑΣ
Οι καρκινοπαθείς ανακαλύπτουν την δύναμη της κουρκουμίνης. Καμιά συζήτηση για τις τροφές που σταματούν τον καρκίνο δεν μπορεί να θεωρείται πλήρης χωρίς την αναφορά στον κουρκουμά και στο δραστικό συστατικό που περιέχει, την κουρκουμίνη, η οποία είναι η πολυφαινόλη που δίνει στον κουρκουμά το χαρακτηριστικό κίτρινο χρώμα.
Οι έρευνες έχουν αποδείξει ότι μειώνει τις φλεγμονές, αναστέλλει τιςμεταστάσεις και προστατεύει από τον καρκίνο του παχέος εντέρου, του στήθους , του προστάτη, του οισοφάγου, του ήπατος και του στόματος. Το φυτό αυτό χρησιμοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια για τις θεραπευτικές του ιδιότητες.
ΠΡΑΣΙΝΟ ΤΣΑΪ
Πιες πράσινο τσάι για να μειώσεις τις πιθανότητές σου για καρκίνο. Το πράσινο τσάι περιέχει πανίσχυρα φλαβονοειδή που ονομάζονται κατεχίνες. Η πιο σημαντική κατεχίνη ονομάζεται EGCG.
Ερευνητές στην Νότιο Κορέα ανακάλυψαν ότι αυτό το συστατικό μπορεί με φυσικό τρόπο να σταματήσει τον παράγοντα νέκρωσης όγκων (TNF). Αυτή η χημική ουσία εμπλέκεται στην διαδικασία φλεγμονής του σώματος, ενώ προκαλεί επίσης κυτταρικό θάνατο και βλάβη των αρθρώσεων.
ΚΑΚΑΟ
Οι κατεχίνες και οι προκυανιδίνες (ισχυρά αντιοξειδωτικά) που περιέχει το κακάο περιορίζουν το οξειδωτικό στρες και τη χρόνια φλεγμονή, παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου και άλλων χρόνιων παθήσεων. Αν και πρέπει να γίνουν περισσότερες μελέτες που να αποδεικνύουν την αντικαρκινική δράση του κακάο, η μαύρη σοκολάτα (που αποτελείται από κακαόμαζα σε ποσοστό που φτάνει το 75%) φαίνεται να έχει μια θέση στη λίστα με τις τροφές που θεωρείται ότι προστατεύουν από τον καρκίνο.
Δύο κομμάτια μαύρης σοκολάτας την ημέρα μπορούν να αντικαταστήσουν άλλα γλυκά και ταυτόχρονα να συμβάλλουν στην υγεία του οργανισμού σας
ΑΣΒΕΣΤΙΟ
ελέγχει τον πολλαπλασιασμό των επιθηλιακών κυττάρων του παχέος εντέρου. Όταν τα κύτταρα αυτά πολλαπλασιάζονται σε ένα γρήγορο ρυθμό, αυξάνει ο κίνδυνος του καρκίνου. Μια μελέτη έδειξε ότι η μέση πρόσληψη 1.200mg. ασβεστίου την ημέρα συσχετίστηκε με μείωση 75% σε ορθοκολικό καρκίνο. Σε μία άλλη μελέτη των ατόμων με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου, με καθημερινό συμπλήρωμα 2.000mg ασβεστίου μείωσε σημαντικά τον κίνδυνο, καταστέλλοντας την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη των κυττάρων που βρίσκονται στο κόλον. Καλύτερες πηγές ασβεστίου είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα, οι σαρδέλες , ο σολομός, οι ξηροί καρποί, το μπρόκολο, του κουνουπίδι και το λάχανο
ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ
Οι αντιοξειδωτικές ουσίες είναι η βιταμίνη C, η βιταμίνη Ε, τα καροτενοειδή, το σελήνιο και πολλά φυτοχημικά. Αυτές βοηθούν στην πρόληψη κυτταρικής βλάβης που προκαλείται από διάφορες χημικές αντιδράσεις με οξυγόνο. Οι βλάβες αυτές βοηθούν την ανάπτυξη καρκίνου γι’ αυτό και τα αντιοξειδωτικά θεωρείται ότι βοηθούν στην πρόληψη του.
ΒΙΤΑΜΙΝΗ C
Άτομα που προσλαμβάνουν επαρκή ποσότητα βιταμίνης έχουν χαμηλότερη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου. Η βιταμίνη αναστέλλει το σχηματισμό νιτροζαμινών στο έντερο. Αυτές είναι ισχυρές καρκινογόνες ουσίες που παρασκευάζονται από τα νιτρικά και νιτρώδη που βρίσκονται στα επεξεργασμένα κρέατα. Η βιταμίνη C ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα με την αύξηση παραγωγής λεμφοκυττάρων. Τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη C είναι τα εσπεριδοειδή, πιπεριές, μπρόκολο, φράουλες, αντίδια.
Β-ΚΑΡΟΤΕΝΙΟ
Το β-καροτένιο ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και βοηθάει στην απελευθέρωση μιας συγκεκριμένης χημικής ουσίας που ονομάζεταιπαράγοντας νέκρωσης όγκων. Το β-καροτένιο μπορεί να εμποδίσει την ανάπτυξη των δυνητικά καρκινικών κυττάρων. Η συνιστώμενη ημερήσια δόση πρόληψης της βήτα-καροτίνης για τον καρκίνο είναι 15-25mg. Καλύτερες πηγές είναι γλυκοπατάτες, καρότα, πεπόνι, κολοκύθες, το σπανάκι, το μπρόκολο, μάνγκο, παπάγια. Οι ντομάτες περιέχουν λυκοπένιο, η οποία ενισχύει την απορρόφηση και τη χρησιμοποίηση του β-καροτενίου
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Ε
Οι αντικαρκινικές ιδιότητες της βιταμίνης Ε είναι παρόμοιες με της βιταμίνης C. Σε μελέτες που έγιναν σε άτομα με υψηλά επίπεδα βιταμίνης Ε στη διατροφή τους έδειξε 30% λιγότερο κίνδυνο σε όλους τους τύπους καρκίνου. Οι γυναίκες με χαμηλά επίπεδα της βιταμίνης και σεληνίου είχαν 10 φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του μαστού
ΣΕΛΗΝΙΟ
Είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό που εξουδετερώνει τις ελεύθερες ρίζες, οι οποίες μπορεί να σχηματίσουν καρκινικά κύτταρα. Το σελήνιο είναι πιο αποτελεσματικό όταν λαμβάνεται μαζί με τα τρόφιμα ή τα συμπληρώματα που είναι πλούσια σε βιταμίνη Ε. Θεωρήστε τα 100 mcg σεληνίου την ημέρα, ως επαρκή ποσότητα. Προστατεύει από καρκίνο του εντέρου, του στομάχου και του οισοφάγου. Καλύτερες πηγές σεληνίου είναι τα ψάρια, λυθρίνι, αστακό, γαρίδα, δημητριακά ολικής αλέσεως και τα λαχανικά, καστανό ρύζι, κοτόπουλο, ηλιόσποροι.
Δημήτρης Γρηγοράκης
Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, ΜSc
